سوالی که خیلی از وقت ها متقاضیان خرید عرضه اولیه بعد از تخصیص سهام از کارگزاری خود می پرسند این است که چرا کمتر از سایر شرکت کنندگان سهم دریافت کرده اند؟
آیا واقعا کارگزاری می تواند یک سهم کمتر یا بیشتر بخرد؟
اگر ثبت سفارش از سمت شما به درستی انجام شده باشد، کارگزاری بدون دخل و تصرف در آن، سفارش را به هسته معاملات بورس ارسال می کند و کل فرایند پردازش و تخصیص سهام به شرکت کنندگان در هسته معاملات انجام می شود. اما چرا همه به اندازه یکسان سهم دریافت نمی کنند؟
پاسخ این سوال ساده است، تعداد سهم عرضه شده عموما کمتر از تقاضا است، در نتیجه از یک الگوریتم ریاضی جهت تخصیص سهام به متقاضیان استفاد می شود.
به شکل ساده مفروضات زیر را در عرضه اولیه یک شرکت فرضی در نظر بگیرید:
- حداکثر سهمیه هر کد حقیقی یا حقوقی 5 سهم است.
- کل سهام عرضه شده شرکت 15 سهم است.
- 5 نفر در این عرضه شرکت کرده و سفارش های آنها به ترتیب از نفر اول تا پنجم، 5 سهم، 5 سهم، 4 سهم، 3 سهم، 2 سهم است.
در این حالت ساده شده، تخصیص به شکل زیر انجام خواهد شد:
ابتدا به هر یک از 5 نفر، تعداد 2 سهم (کمترین میزان مورد درخواست) تخصیص می یابد. در نتیجه تا این لحظه 10 سهم از کل 15 سهم تخصیص یافته است.
سپس به هر یک از 4 نفر نخست یک سهم دیگر تخصیص پیدا می کند. در نتیجه تا این لحظه 14 سهم از کل 15 سهم تخصیص یافته است.
در این لحظه تنها 1 سهم باقیمانده است و هر یک از 3 نفر نخست می تواند این سهم را دریافت کند که معمولا بر اساس این که چه کسی زودتر سفارش را ثبت کرده است تخصیص انجام خواهد شد. که در این مثال فرض میکنیم نفر دوم زودتر از سایرین سفارش گذاشته است در نتیجه یک سهم به ایشان تعلق پیدا می کند و در پایان تخصیص سهم به شکل زیر خواهد بود:
|
تعداد تخصیص یافته |
تعداد درخواستی |
|
|
3 |
5 |
نفر اول |
|
4 |
5 |
نفر دوم |
|
3 |
4 |
نفر سوم |
|
3 |
3 |
نفر چهارم |
|
2 |
2 |
نفر پنجم |
|
15 |
19 |
همانطور که مشاهده می کنید در این عرضه اولیه فرضی، حداکثر تعداد سهم تخصیص یافته برای گروهی از متقاضیان 3 و گروهی دیگر 4 خواهد بود. در نتیجه در هر عرضه اولیه با فرض این که تعداد کل حجم سفارش شما از حداکثر تعداد سهم تخصیص یافته بیشتر باشد، حداکثر 1 سهم ممکن است کمتر دریافت کرده باشید.
عمده دلایلی که شما فکر میکنید بیش از 1 سهم کمتر دریافت کرده اید:
- در سایت ها و خبرهای منتشر شده، اشتباها تعداد حداکثر سهام تخصیص یافته بیشتر از مقدار واقعی آن منتشر می شود (برای مثال در عرضه اولیه بوعلی در تاریخ 19 آذر سال 1399، حداکثر تعداد سهام تخصیص یافته 77 و 78 بود، در حالی که اغلب خبر ها 79 را عنوان کرده بودند)
- کارگزاری به طور خودکار براساس مانده شما اقدام به ارسال سفارش کرده است و تعداد سهام سفارش گذاری شده شما براساس مانده ریالی شما کمتر از حداکثر تعداد سهام تخصیص یافته است)
برای اطلاع از حداکثر تعداد تخصیص یافته در هر عرضه اولیه، می‌توانید به صفحه نتیجه عرضه اولیه مراجعه کنید.
